Optymalizacja komfortu nie musi oznaczać zmniejszenia energooszczędności
Oświetlenie uliczne zawsze oznaczało kompromis pomiędzy komfortem, energooszczędnością i kosztem. Obecnie dzięki serii przełomowych osiągnięć w technologii oświetlenia LED można sprostać wielu różnym potrzebom społeczności bez konieczności godzenia się na ustępstwa.
Jakość oświetlenia ulicznego może wydawać się mało prawdopodobnym tematem zainteresowania mieszkańców, ale w miastach negatywny wpływ słabego oświetlenia ulicznego na jakość życia społeczności jest coraz bardziej widoczny. Dobre oświetlenie wpływa na zmniejszenie przestępczości, liczby wypadków drogowych i zwiększa poczucie bezpieczeństwa mieszkańców. Zwiększa też atrakcyjność miasta i przyciąga więcej turystów, a nawet inwestycji biznesowych.
Choć lepsze oświetlenie uliczne wpływa na większe poczucie bezpieczeństwa w czasie przebywania na zewnątrz w godzinach wieczornych, nie powinno jednak przeszkadzać. Niepożądane światło pochodzące z oświetlenia znajdującego się w pobliżu domów może być irytujące dla ludzi, którzy próbują odpocząć lub spać. Ponadto choć wystarczająco jasne oświetlenie uliczne zwiększa bezpieczeństwo na drodze, musi być zaprojektowane w taki sposób, aby nadmierne olśnienie padające na szybę samochodu, nie oślepiało chwilowo kierowców. Atrakcyjne, komfortowe oświetlenie z wszystkimi swoimi zaletami musi być jednocześnie energooszczędne, co pozwoli na redukcję kosztów i zmniejszy negatywny wpływ na środowisko.
Diabelski dylemat?
Sprostanie tym wszystkim odmiennym potrzebom jest prawdziwym wyzwaniem, gdyż różne osoby mogą mieć różne, pozornie sprzeczne, priorytety. Podczas gdy miasta coraz częściej stosują oświetlenie LED, aby zmniejszyć koszty, muszą jednocześnie zapewnić jego odpowiednią jakość. Mówiąc krótko, oświetlenie musi nie tylko przystępne cenowo i energooszczędne, ale także komfortowe we wszystkich warunkach.
Jest to prawdziwe wyzwanie, gdyż różne osoby mogą mieć różne, pozornie sprzeczne, oczekiwania wobec oświetlenia ulicznego. Ponadto na miasta wywierany jest nacisk, aby dbać o jakość, przyjazność dla środowiska i koszt oświetlenia ulicznego. Jednak wszystkich zadowolić się nie da. Szczególnie, gdy wszyscy chcą dobrej jakości oświetlenia LED, które jest jednocześnie niedrogie i energooszczędne. Oznacza to, że dostawcy oświetlenia ulicznego stoją przed niemożliwym do rozwiązania dylematem, prawda? Otóż... nie.
Istnieje przekonanie, że trzeba wybrać pomiędzy komfortowym oświetleniem, przyjaznym dla oczu, a energooszczędnym oświetleniem, które jest niedrogie i szybko się zwraca, ale jest mniej komfortowe. Komfortowe oświetlenie wymaga blisko położonych opraw oświetleniowych, które minimalizują ilość światła w płaszczyźnie poziomej, ale zwiększenie liczby punktów świetlnych powoduje wzrost kosztów. Bardziej wydajny i szerszy rozsył światła daje oślepiające, „zimne” światło, które większość osób odbiera jako nieprzyjemne.
Mówiąc w skrócie surowe, oślepiające oświetlenie uliczne, które redukuje koszty energii, może zniszczyć całą pracę włożoną w odnowienie infrastruktury osiedla i poprawę jego wyglądu i atmosfery.
Tradycyjny urok, nowoczesna technologia
Ostatnie przełomowe osiągnięcia w technologii LED sprawiły, że ten diabelski dylemat odchodzi w przeszłość.
Na przykład układ optyczny GentleBeam® firmy Philips Lighting oferuje o wiele większy komfort wizualny niż „goła” tablica LED. Układ GentleBeam składa się z oprawy z jednowymiarową mikroteksturą (pryzmaty mikroliniowe), która zwiększa komfort widzenia, zachowując wysoką wydajność. Rozsył światła jest tylko o 5–10% mniej wydajny w porównaniu z 20–30% w przypadku oświetlenia konwencjonalnego. Ponadto w przeciwieństwie do płyt rozpraszających układ GentleBeam nie wpływa na optyczny rozsył światła diod LED.
Lampy oświetlenia dróg mogą być rozstawione co 31 metrów, co pozwala na redukcję kosztów przy jedynie nieznacznym ograniczeniu jasności. Irytujące światło niepożądane w budynkach mieszkalnych można wyeliminować dzięki wyjątkowo delikatnemu światłu padającemu z tyłu oprawy. Dodanie dyskretnego rastra dodatkowo pomaga kontrolować oświetlenie z tyłu, nie wpływając negatywnie na atrakcyjny wygląd lampy w świetle dziennym. Mieszkańcy postrzegają punkt świetlny przed swoim progiem jako zaletę, a nie niedogodność.
W skrócie, nowa technologia LED może zapewnić oświetlenie uliczne, które zadowoli mieszkańców, przechodniów i kierowców, a także rozwiązać stary jak świat dylemat wyboru między komfortem a energooszczędnością.
Tomasz Kołoszczyk-Jakubowski
Ekspert ds. profesjonalnych rozwiązań oświetleniowych
Oświetlenie placu i fontanny – sekrety dobrej iluminacji
Oświetlenie placów i fontann może przyjmować różne formy. Na jakich realizacjach warto się wzorować?. Oto przykładowe inspiracje z Portugalii, Czech i Hiszpanii.
Zanieczyszczenie światłem: czym jest i jak z nim walczyć?
Zanieczyszczanie światłem to kolejny skutek uboczny postępu cywilizacyjnego. Dowiedz się na czym polega to zjawisko i jak możemy mu zapobiegać
Czym powinno charakteryzować się oświetlenie mostu?
Oświetlenie mostów to prawdziwe wyzwanie dla projektantów. Sprawdź, czym powinno charakteryzować się jego prawidłowe wykonanie!
