Sposób działania tradycyjnej świetlówki jest prosty. Wewnątrz rury znajdują się pary argonu i niewielkie ilości rtęci w stanie gazowym. Na jej końcach zamocowane są zaś elektrody. Gdy przepływa przez nie prąd, wewnątrz rury dochodzi do wyładowania elektrycznego, w efekcie którego rtęć wytwarza promieniowanie ultrafioletowe, którego ludzkie oko nie jest w stanie dostrzec. Wewnątrz rura pokryta jest jednak luminoforem, który pochłania tę energię, a następnie emituje ją w postaci światła widzialnego.

To praktyczna i przyjazna środowisku technologia, bo świetlówki, świecąc, emitują znacznie mniej ciepła niż tradycyjne żarówki żarowe, które zaledwie 5% energii przetwarzały na światło. Czy rtęć znajdująca się wewnątrz rury nie powinna nas jednak niepokoić? Co, jeśli świetlówka się rozbije i jej opary rozprzestrzenią się po wnętrzu? Wykorzystywane obecnie świetlówki zawierają znacznie mniej rtęci lub związki chemiczne zawierające śladowe ilości rtęci, niż prototypy z lat 30. XX w. W jednej rurze jest jej nie więcej niż w termometrze rtęciowym. W razie gdyby świetlówka rozbiła się, wystarczy dokładnie wywietrzyć pomieszczenie, a szkło usunąć (ale nie przy pomocy odkurzacza, bo opary rtęci mogłyby osadzić się na filtrze). Dostępne są też świetlówki pokryte specjalną powłoką, która zabezpiecza szkło przed rozpryśnięciem. Przykładem takiej świetlówki jest Philips MASTER TL-D Secura.

Tradycyjne świetlówki wciąż są powszechnie wykorzystywane, ale rośnie im poważna konkurencja - wypełnione gazem bańki można bowiem zastąpić energooszczędnymi źródłami LED. Te, w przeciwieństwie do tradycyjnych świetlówek, nie potrzebują do działania rtęci lub jej związków i pozwalają na jeszcze większe oszczędności energii.

Liniowe tuby LED praktycznie niczym nie różnią się wizualnie od lamp fluorescencyjnych. Także składają się z podłużnej bańki i dwóch trzonków. Oprócz technologii świecenia różni je jednak jeszcze jeden istotny szczegół. Choć nie widać tego na pierwszy rzut oka, tuby LED wykonane są z plastiku, a nie szkła. To także działa na ich korzyść, ponieważ tym sposobem znika ryzyko rozbicia świetlówki. To szczególnie ważne w miejscach, gdzie przetwarza się żywność czy w placówkach opieki zdrowotnej.

Także jakość światła emitowanego przez tuby LED jest lepsza. LED-y, w przeciwieństwie do świetlówek starego typu, nie emitują szkodliwego promieniowania UV, a widmo wytwarzanego przez nie światła jest bardzo szerokie. Dotyczy to jednak jedynie wysokiej jakości źródeł światła LED, które zostały przebadane pod kątem bezpieczeństwa fotobiologicznego. Ich tańsze zamienniki często migoczą i choć efekt ten zwykle bywa dla nas niewidoczny, może być przyczyną bólów głowy, problemów z koncentracją i pieczenia oczu. Niskiej jakości LED-y nie święcą też białym, lecz niebieskim,  czy też bladym światłem które powoduje, że różne przedmioty widzimy w ich nienaturalnej barwie, co jest bardzo niewygodne i nieprzyjemne.  Decydując się na wymianę tradycyjnych świetlówek na LED-y, warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże wybrać nam prawdziwie efektywne i bezpieczne dla oczu rozwiązanie.