Natężenie światła – co trzeba o nim wiedzieć?

Natężenie światła mierzy się w luksach (w skrócie - lx). Natężenie światła o wartości 1 luksa na danej powierzchni, otrzymamy wtedy, kiedy strumień świetlny o wartości 1 lumena będzie padał na powierzchnię jednego metra kwadratowego. Natężenie światła równe 20 luksom pozwala nam rozpoznać rysy twarzy znajomej osoby, przy 50 luksach jesteśmy już w stanie wykonywać proste, codzienne czynności. Im bardziej precyzyjne, wymagające uwagi i zaangażowania czynności wykonujemy, tym wyższe powinno być natężenie. Natężenie światła, jakie otrzymujemy na co dzień z naturalnych źródeł stanowi skalę bardzo rozszerzoną. I tak na przykład księżyc w pełni jest w stanie dostarczyć nam natężenie światła o wartości 1 luksa, w lipcu, kiedy niebo nie jest zachmurzone, w południe możemy otrzymać nawet 100 000 luksów, a listopadzie i grudniu, kiedy niebo jest zachmurzone, w południe otrzymamy od 1000 do 2000 luksów.

I tak w salonie specjaliści zalecają, aby natężenie światła wynosiło co najmniej 100 luksów. W takim świetle można efektywnie wypoczywać, nie uda się nam jednak w pełni skoncentrować, dlatego na stanowisku pracy potrzebne będzie już 200 – 300 luksów w przypadku pracy fizycznej i 500 luksów dla stanowisk komputerowych. Najostrzejszego oświetlenia wymagają prace wymagające ogromnej precyzji - przykładowo, pracownicy zakładów jubilerskich dysponują lampami emitującymi światło, dzięki któremu można uzyskać natężenie światła o wartości  nawet 1000 lx.

Do profesjonalnego pomiaru natężenia światła służą specjalne luksomierze. W domowych warunkach można posłużyć się cyfrowym aparatem fotograficznym lub zbadać ilość luksów przy pomocy specjalnej aplikacji mobilnej (np. Lux Meter). Dokładność tej metody będzie jednak nieporównywalnie niższa.

Opisane powyżej wartości natężenia światła  regulują odpowiednie normy , których każdy pracodawca musi przestrzegać. Jak zrealizować je w praktyce? W pierwszej kolejności należy zadbać o to, by pracownicy mieli dostęp do naturalnego światła słonecznego, które jest najzdrowszym rodzajem oświetlenia. Jego poziom (zwłaszcza w miesiącach zimowych i jesiennych), jest jednak niewystarczający, dlatego jesteśmy zmuszeni wspomagać się oświetleniem sztucznym. Jeśli będzie ono właściwie dobrane, pod kątem m.in. barwy i ilości światła, jak także przeznaczenia danych pomieszczeń,  komfort pracowników nie powinien ulec  pogorszeniu. Ponadto niektóre z dostępnych na rynku oświetleniowym rozwiązań są w stanie działać stymulująco, emitując chłodno – białe światło, sprzyjające koncentracji. Chodzi tu oczywiście o technologię LED.

Aby źródło LED emitowało światło o optymalnym natężeniu, należy dokładniej przyjrzeć się jego parametrom. Na każdej oprawie i żarówce LED znajduje się oznaczenie wskazujące ilość emitowanego przez nie światła, określona w lumenach. W uproszczeniu można przyjąć, że im będzie ich więcej, tym większe natężenie światła w pomieszczeniu uzyskamy. Dodatkowo pod uwagę trzeba wciąć także powierzchnię pomieszczenia, jakie planujemy oświetlić i ilość znajdujących się w nim źródeł światła. Należy zwrócić uwagę, że LED-owy zamiennik 60 W żarówki musi emitować strumień świetlny o wartości 806 lumenów, a LED-owy zamiennik 75W, czy też 100W odpowiednio: 1055 lm i 1521 lm. Nie bez znaczenia jest też kształt zastosowanego źródła światła. Żarówki w kulistej formie emitują bardziej rozproszone, a więc mniej intensywne światło. Oprawy o mniejszym kącie rozsyłu światła (25-30 stopni) pozwalają natomiast uzyskać oświetlenie o większym natężeniu. Ostatnim czynnikiem, jaki powinniśmy wciąć pod uwagę, wybierając światła LEDowe jest charakter danego pomieszczenia. Silniejsze żarówki, które emitują światło większym strumieniu świetlnym, powinniśmy kupować z myślą o miejscach, w których pracujemy, słabsze do tych miejsc, w których mamy w zwyczaju się relaksować. 

Dzięki nowoczesnym technologiom LEDy nie muszą świecić już stałym, niezmiennym światłem. Na rynku dostępnych jest bowiem wiele rozwiązań, które pozwalają na sterowanie ich barwą i ilością światła . Należy do nich system Philips SpaceWise, który pozwala na optymalne oświetlenie stref roboczych w biurze przy pomocy innowacyjnych opraw oświetleniowych LED Slimblend, wyposażonych w czujniki ruchu i czujniki światła dziennego. Natężenie emitowanego przez nie światła zwiększa się automatycznie, gdy do biura przychodzą kolejne osoby. W momencie gdy opuszczą one jednak dany obszar natężenie światła się  stopniowo zmniejsza i finalnie wyłącza pod koniec dnia. Tym sposobem mocnym, białym światłem oświetlone są jedynie te strefy, w których przebywają ludzie. W pozostałych miejscach oświetlenie jest utrzymywane natomiast na poziomie podstawowym, co znacząco zmniejsza zużycie energii w biurze.

W domowych warunkach na sterowanie światłem pozwalają żarówki LED Philips WarmGlow, które można rozjaśniać i przyciemniać przy pomocy specjalnego ściemniacza zamontowanego przy włączniku światła. Co ciekawe, wraz ze zmniejszającym się natężeniem zmienia się też temperatura barwowa światła. Gdy żarówki świecą słabiej, oświetlenie automatycznie staje się cieplejsze. To pozwala manewrować nastrojem w pomieszczeniu i dostosowywać je do swoich indywidualnych potrzeb. Pracować można w pełnym świetle, a podczas wieczoru filmowego wystarczy ściemnić żarówki.