Oświetlenie sufitowe do biura – jakie wybrać?

Sposobów na oświetlenie sufitowe do biura jest wiele. Inspektorów BHP przeprowadzających kontrole warunków pracy nie interesuje jednak technologia ani wzornictwo. Ich zadaniem jest sprawdzić, czy oświetlenie w biurze spełnia następujące normy: 

• minimalne natężenie światła w miejscu pracy, gdzie znajdują się stanowiska komputerowe: 500 lx,
• wskaźnik oddania barw (CRI): co najmniej 80
• wartość paramteru UGR, czyli wskaźnik  olśnienia: ≤ 19,
• migotanie i efekt stroboskopy: należy dobrać takie rozwiązanie, aby uniknąć tych zjawisk.

Ponadto weryfikowany jest także dostęp do światła dziennego. Do wnętrza powinno wpadać go możliwie jak najwięcej. Wyłącznie sztucznym światłem mogą być oświetlone miejsca, gdzie pracownik nie przebywa dłużej niż 4 godziny w ciągu doby.

Przepisy BHP to jedno, w interesie każdego pracodawcy powinno być jednak, aby jego pracownicy czuli się w biurze komfortowo i pracowali efektywnie. Warto zatem szukać rozwiązań, które nie tylko spełniają wymagane normy, ale także pozytywnie odbijają się na wydajności pracy. Czy klasyczne świetlówki są w stanie zapewnić pracownikom takie warunki. A może lepiej postawić na droższe, ale jednocześnie efektywniejsze energetycznie LEDy?

Najczęściej wybieranym rozwiązaniem oświetleniowym do biura pozostają świetlówki. Są to albo świetlówki liniowe (stosowane najczęściej w wysokich wnętrzach np. magazynach) albo oprawy rastrowe, czyli świetlówki osłonięte metalową, lustrzaną kratą, której zadaniem jest rozproszenie światła. Świetlówki to odpowiednie oświetlenie sufitowe do biura pod warunkiem, że:

• wybrany produkt pochodzi od zaufanego producenta (należy unikać kupowania tanich produktów oświetleniowych sprowadzanych z Dalekiego Wschodu),
• trwałość określona przez producenta przekracza 10 000 godzin,
• oświetlenie spełnia wszystkie wymienione normy BHP,
• wszystkie biurka są jednolicie oświetlone,

Nawet najwyższej klasy świetlówki mają jednak słabe strony. Ich największą wadą jest nieciągłe widmo. Zbyt długa ekspozycja na takie światło może więc niestety męczyć oczy. Lampy fluorescencyjne, szczególnie te o niskiej jakości,  nie najlepiej odwzorowują też kolory (wyjątkiem są specjalistyczne świetlówki, przeznaczone do oświetlenia firm poligraficznych czy zakładów fotograficznych np. lampy z serii Philips Master TL-D Graphica).

Alternatywą dla świetlówek są źródła LED. Do wyboru mamy oprawy w niezliczonej ilości kształtów, w tym i takie do złudzenia przypominające świetlówki. Ich przewaga nad lampami fluorescencyjnymi objawia się na wielu płaszczyznach:

• emitują światło o ciągłym widmie,
•  lepiej radzą sobie z odwzorowywaniem kolorów (współczynnik CRI waha się pomiędzy 80 a 100 CRI),
• są znacznie efektywniejsze energetycznie (oznacza to mniejsze rachunki za energię elektryczną),
• działają we współpracy z różnymi, nowoczesnymi systemami do zarządzania oświetleniem w biurze.

Przy ostatnim punkcie warto się zatrzymać na dłużej, bo możliwości wspomnianych systemów do zarządzania oświetleniem w biurze są ogromne! Oto dwa interesujące przykłady, ich wdrożenia:

Najlepiej czujemy się i najefektywniej pracujemy w świetle dziennym, jednak w biurach dostęp do naturalnego światła słonecznego jest mocno ograniczony, zwłaszcza w sezonie zimowym. Zostaje nam więc oświetlenie sztuczne, ale te dzięki technologii LED może mieć parametry zbliżone do światła naturalnego. W siedzibie firmy E.ON. w Malmo (Szwecja) różnica między światłem sztucznym a naturalnym jest niemal nieodczuwalna. To zasługa opraw Philips SoundLight LED Comfort Ceiling, które zostały wbudowane w sufit. Teraz pomieszczenia są tak jasne, że można odnieść wrażenie, że jest się na dworze.

Także w nowym, warszawskim biurze Skanska pojawiły się oprawy, które emitują światło zgodne z rytmem naturalnego światła słonecznego: rano świecą jasno i intensywnie, a po południu podobnie jak słońce emitują nieco słabsze, ciepłe światło. Jednocześnie układ sterowania Daylight 4 Control cały czas monitoruje poziom światła w biurze i dba o to, by jego barwa i natężenie były dostosowane do aktualnej pogody i pory dnia.

Ostatnimi czasy coraz częściej mówi się o tym, że normy oświetleniowe opisane w przepisach BHP pomijają indywidualne preferencje każdego pracownika. Wymagane natężenie (500 lx) nie dla każdego jest bowiem wystarczające. Przykładowo osoby starsze do efektywnej pracy potrzebują światła o natężeniu 1000 lx. Silniejsze światło pomaga też w wykonywaniu zadań wymagających wzmożonej koncentracji.

I na to jest jednak rozwiązanie. Światłem w obu wymienionych biurach da się bowiem sterować indywidualnie przy pomocy aplikacji mobilnej. Każdy pracownik może więc dostosowywać ilość światła wokół swojego stanowiska pracy do własnych potrzeb.

Warto mieć jednak na uwadze to, że światło emitowane przez LEDy ma parametry bardziej zbliżone do naturalnego światła słonecznego, w związku z czym w oświetlonych w ten sposób pomieszczeniach pracuje się wygodniej i efektywniej. Dotyczy to zwłaszcza biur, gdzie wdrożono zaawansowane rozwiązania, umożliwiające spersonalizowane sterowanie światłem. Takie oświetlenie sufitowe odpowiada bowiem nie tylko przepisom, ale przede wszystkim indywidualnym potrzebom pracowników.